De zeesleper Elbe is van 2 t/m 9 mei op
reis geweest om deel te nemen aan de Hafengeburtstag festiviteiten in Hamburg.
Der Hafengeburtstag
Am 7. Mai 1189 stellte Kaiser Friedrich Barbarossa den Hamburgern einen Freibrief aus, der Schiffen auf der Elbe bis an die Nordsee Zollfreiheit gewährte. Diese Geburtsstunde des Hamburger Hafens jährt sich 2018 zum 829. Mal. Er wird vom 10. bis 13. Mai 2018 gefeiert. Hier erhalten Sie einen Überblick über das größte Hafenfest der Welt und seine Highlights und Attraktionen.
Uit de folder: Drie dagen lang, van 5 tot en met 7 mei 2017, vinden er op het land, op
het water en in de lucht allerlei activiteiten plaats tijdens de
Hafengeburtstag. 12 Marine schepen uit 5 verschillende landen behoren tot de
belangrijkste attracties tijdens dit evenement. De grote parade, het kleurrijke
vuurwerk op zaterdagavond en de wereldwijd unieke Schlepperballett op
zaterdagmiddag, de draakboot race en de afsluiting met het jaarlijkse
“Elbklänger” zijn slechts enkele van de vele hoogtepunten. Elk jaar trekt het havenfeest
meer dan 1 miljoen bezoekers.
Samen met zeevaartschoolgenoot, tutor, inspirator, vriend en (vrijwillig) kapitein van de Elbe: PS, ben ik op 7 mei naar Hamburg getrokken per trein. PS was ingedeeld om de Elbe terug te varen naar thuishaven Maassluis. Aan dit avontuur heb ik mogen deelnemen.
De Treinreis Heen.
De reis naar de Elbe gaat per trein. Van A'dam Centraal naar Hamburg met NS internationaal. We zijn op tijd op A’dam Centraal en het is veel drukker dan ik had verwacht. Gelukkig hebben we gereserveerde (senioren) plaatsen (dat senioren bleek een mogelijkheid die ik tot nu toe ruim onderdrukt heb: dus geen 55 plus abonnement op de sportschool, geen toelage voor ouderen, etc.: de treinreis aanbieding voor senior was echter zodanig financieel aantrekkelijk dat we gewoon 1e klas reizen) in een vrijwel lege coupé.
Stipt op tijd vertrek, tussenstop in Almere, Almelo,
Deventer, Zwolle, Hengelo en Bad Bentheim. Hier wordt van personeel en loc gewisseld. Duits is vanaf nu de voertaal (na de drietalige NS informatie: Nederlands, Duits met Nederlandse stationsnamen en een soort van Engels) en verder niks. We genieten van meegebrachte broodjes en spa. Dan overstappen in Osnabrück. Aankomst is 14.06 op spoor 11 en we wandelen naar spoor 3 alwaar de ICS 2226 om 14.23 zal vertrekken naar Hamburg.
Kink in de kabel. On-Duitse vertraging van 90 (negentig!) minuten.
Het alternatief is (ook met vertraging) een staanplaats in de trein van 15.14 (reserveren bleek niet mogelijk). Dat weigeren we (senioren 1e klasse..) uiteraard en gelukkig kunnen we plaatsnemen in de daarop volgende trein, de ICS van 15.30, die heeft maar 10 minuten vertraging. Dat blijken er 20 te worden, maar we vinden gelukkig een lege 1e klas coupe en vertrekken uiteindelijk om 15.50 uit Osnabrück. De Duitse Grundlichkeit en DB punctualiteit heeft een forse deuk opgelopen.
Hamburg.
We arriveren in Hamburg-Hauptbahnhof om 17.45. Een Turkse taxi-chauffeuse (spreekt ons niveau Duits, heeft 2 navigatiesystemen, een jengelende radio en een spijkerbroek met veel gaten) brengt ons veilig naar de Elbpromende, vlakbij de bij het schip de Cap San Diego (Googelen maar). Volop volk en veel, heel veel eettentjes en dranktentjes. Hefeweizen. We genieten van een Currywurst met brood en wat patat. Goed.
Wandelen/slenteren langs de kade. We vangen een glimp op van alle schepen die aan de Große Auslaufparade deelnemen en zien ook de Elbe, volgepakt met dagtocht passagiers.
Door naar Brücke 10. Heerlijk terrasje, we drinken fris en hebben goed uitzicht op de vele schepen en de vele festival bezoekers.
Aan Boord.
Om 19.25 arriveert de Elbe bij haar ligplaats. De dag-passagiers gaan van boord en (passagier) Dirk en PS gaan aan boord. Goed weer gedag te zeggen tegen oude bekenden onder de bemanning en passagiers en leuk de nieuwe mensen te ontmoeten. Ik ben geplaatst in de hut van de 2e WTK, mij bekend van de vorige reis naar Brest. Vers dekbedje en lakens, frisse handdoeken en een schone hut! Rondlopen over schip. Kop in de wind. Heerlijk die gemengde geur van diesel en kombuis en zeelucht en schip. Iedere keer een herkenning.
Administratie.
PS is meteen aan het werk in de kapiteinshut voor (veel) administratief werk. Zuchtend achter laptop.
Naast het Nautisch geweld en stuurmanskunst en lezingen en het opvallend dat deze administratie vaak terug komt. Een bolwerk. Juist bij gelegenheden waar men dat normaal gesproken niet zou verwachten, is er opeens die administratie. Dwingend. Echter aangeven dat je bezig bent geweest met administratie en er duidelijke slaapstrepen in wangen aanwezig zijn, doet selectief shoppen vermoeden en geeft administratie een geheel andere lading. Ik moet daar verder onderzoek naar verrichten.
Varen.
We vertrekken om iets voor 20.00 uur.
Om 21.00 geeft kapitein PS een korte lezing/briefing aan de passagiers en geïnteresseerde bemanningsleden. Weerkaart, weersverwachting, veiligheidsvoorschriften, de ETA voor morgenochtend Helgoland (fraaie tussenstop op de trip naar Maassluis) en wetenswaardigheden over dit eiland. Van rots-structuur tot voormalige onderzeeboot-haven, van vervoer per lift tot drieteen meeuwen (er zijn zelfs bemanningsleden die de tweeteen-meeuw hebben gezien..) van zeehonden tot vertrektijd. Een uitgebreide les!
Ik ga na de instructies nog even wat met de kop in de wind, koffie drinken en rondkijken. Niet al te laat naar bed, PS is de 4-8 wacht (dagwacht) toegewezen en ik heb beloofd daar aan mee te doen, dus het wordt vroeg opstaan. Zeer licht slingerend schip, monotoon geluid van de machine, ventilatie suis en geroezemoes
van bemanning en passagiers op de achtergrond. Heerlijk.
Dag 2.
Van echt slapen komt echter niet zo veel. Bed is wat kort, vreemde kraakgeluiden, slingeren en gevecht met kussen levert veel waak-slaap gedoe. Zal de leeftijd zijn. Voor de wekker van 03.45 eruit en opfrissen. Heerlijke douche. Dan naar de brug, zie nog net de tweede stuurman die zijn stem helemaal kwijt is, naar zijn bedje gaan.. De bedoelde ETA voor Helgoland was 06.30, maar door een goede snelheid (of minder stroom tegen: met dead-slow varen we nog 7 knopen..) kunnen we er al om 05.00 zijn.
We dobberen 40 minuten op 2 mijl afstand van de buitenboei, om wat tijd te doden. Niet via de VHF, maar per telefoon heeft PS om 06.00 contact met het havenkantoor: we kunnen naar binnen. Geen loods nodig.Rondzwaaien in de haven en om 07.15 gemeerd, SB voor de wal.
Dan ontbijt met gehele bemanning en alle passagiers. Een bord vol met boterhammen, beleg, ei en spek. Yoghurt. Met koffie. Goede zorg.
Helgoland.
Om 08.15 de wal op. Allereerst naar het havenkantoor, er moet hier havenheld worden betaald. Ondanks de zware en goed onderhandelende Elbe delegatie, is vermindering van de 60,00 euro kosten voor liggeld niet bespreekbaar. Duitse regels.
PS en ik lopen eerst langs de noordkust van het benedenland (Unterland) en gaan met de lift naar het Oberland.
Het Oberland levert veel dicht op elkaar bewoning en drankwinkels (taxfree) en Zandvoort/Kijkduin/Vlissingen herfst uiterlijk en gevoel. Rust, weinig volk op straat, saai. We lopen de 10 km lange wandelroute langs de noordwestkant van het bovengedeelte. Veel wind en veel vogels.
Het is heerlijk in die wind! Terug gaan we niet meer met de lift vanwege angst voor de munten eisende Aufzugsführer en nemen de trap aan de zuidoostzijde. Er komen wat meer mensen op straat, het zonnetje is doorgebroken.
We zijn rond 11.00 terug aan boord. Thee en wat kletsen met de bemanning, PS moet nog wat administreren (zie aldaar) en ik ga bloggen. Om 12.30 lunch: erwtensoep (lekker) en broodjes kroket.
Om 14.00 de scheepsoproep: allemaal verzamelen in de lierkamer/mess: hoofden tellen en instructie/informatie. Gelukkig is iedereen aan boord, de motoren worden gestart, om 14.30 alles los.
Ik maak foto's, de zon schijnt, wind is N 5 tot 6 dus dat wordt slingeren....
Douchen en scheren, fris aan de 16-20 wacht beginnen.
Weer varen.
De platvoetwacht verloopt al vast houdend en evenwicht zoekend op een steeds heftiger slingerend schip.. Uiteraard voor de echte zeebonken een genot, ik schaar het meer onder ongemak en vervelend. De wind is Noord en niet zoals eerder door de meteo voorspelde kracht 3 a 4, maar gewoon Bft. 6. Aangezien we in het verkeersscheidingssysteem meevaren is de koers gedicteerd op 255 graden: dwarse wind en zeegang en toenemende deining. De gevolgen zijn helder. De kombuis heeft al het naar beneden gekletterde bestek net weer opgeruimd en doet verwoede pogingen om bami mét te bereiden. Om 18.00 komt tweede stuurman nog even op de brug melden dat het eten iets vertraagd is, maar dat het aantal eters zienderogen afneemt.. Om 18.45 halen Piet en ik een bordje bami. Ophalen bij de kombuis. Piet neemt het mee naar de brug, ik eet mee met de slingerende gasten en bemanning. Het mét is kroepoek, de groenten zijn in het zee-geweld verdwenen. Ik geniet intens, mezelf met twee benen schrap zettend, en met één hand etend van goddelijke bami met stukjes kip en kroepoek. Terug naar de brug voor het laatste gedeelte 4-8. Daar blijkt dat we het toetje zijn vergeten: nog even terug voor de bekertjes yoghurt met vruchtjes. Om 20.00 uur neemt de 1e stuurman de wacht over. PS en ik gaan naar de lierenkamer/mess en het is er rustig. Kopje thee en nog wat kletsen, om 21.00 ga ik naar mijn hut.
Slapen gaat slecht. Als zijslaper wordt ik wreed heen en weer geslingerd. Het kraakt en piept, de keurige multomappen in het boekenrek leiden een eigen leven. De prullenbak rolt door de hut, die zet ik vast met een touwtje. Schoenen schuiven over de vloer. De stoel kantelt. Afijn, veel draaien en goede ligging zoeken. Na afloop van de wacht was al bekend dat de wind wat zou afnemen en dat we na ongeveer 5/6 uur varen koers naar het zuiden gingen verleggen. Dat betekent meer wind/zeegang van achter en niet meer dwars. Gevolg is minder slingeren en iets rustiger schip.
Dag 3
Vanaf 02.00 slaap ik dus een beetje. De wekker gaat om 03.50, ik schrik wakker en besluit nog een uurtje te blijven liggen. Om 05.00 ben ik op de brug, wordt weggehoond door PS en de matroos vanwege het verzaken en te laat komen.. Mijn administratie excuus wordt weggehoond.. (duidelijk geen zeebonk). Ik zie een steeds kalmere kalme zee en niet al te veel scheepvaart. Dat gaat beter. Fraaie wolkenpartijen en een zacht beweeglijk schip, scherpe horizon: mooi.
Vanaf 07.00 komen de eerste bemanningsleden en passagiers naar de brug om goedemorgen te zeggen en te vragen naar de ETA Maasluis. Op de vraag hoe een ieder geslapen heeft hoor ik alleen maar: Prima, ik slaap overal, geweldig, niks bijzonders. Moet toch wat grootspaak zijn, niemand ziet er superfris en monter uit (behalve I.).
Om 08.15 ontbijt met eitje en sapje. Heerlijk. Dan hut opruimen en beddengoed naar de wasserij.
Ik loop wat aan dek, maak wat foto's, klets wat met E. over de luchtvaart, krijg een kopje thee van HH.
Aan boord is er gespreksstof te over:
Origineel of niet.
De wens om de Elbe zoveel mogelijk uit te rusten als in haar bouwjaar 1959 versus de verplichte/ handige, noodzakelijke wijzigingen discussie vier hoogtij. Onderwerpen/delen als smeerolie pomp, 2e reddingsboot vervangen door verplichtte MOB, de zeil overkapping op brugvleugels (staat op de originele tekeningen maar ziet er niet fraai uit (vind ik)), de originele laadboom, de vloer op de brug (van aluminium panelen of beter dempende rubber matten), de nautische apparatuur (nieuwe radar in oude huisvesting) en meer geeft steeds aan dat er een delicate balans moet zijn tussen wenselijk en werkbaar. Vele uren gedachten uitwisseling van wens versus wens is hier van toepassing.
Uniform
De (ook) wens om de bemanning weer uniformen (zeker de kapitein i.v.m. herkenbaarheid voor passagiers) in te voeren, komt vaak ter sprake. PS en ik hebben een afkeer van uniformen. De “oorspronkelijke” kleding is hier niet van toepassing. Naast een eenmalig gedragen uniform door de kapitein bij de oplevering van de Elbe, bestaat de oorspronkelijke uniformkleding van de bemanning uit een te kleine, strakke korte broek (van bij voorkeur kaki met veel vlekken), teenslippers en een biertje in de hand (op werkelijk alle oude foto's en films zien we de bemanning hun flesje bier als een noodzakelijk infuus continue koesteren / beethouden) en voor de officieren idem, maar dan aangevuld met een vaag T-shirt...
We passeren rond 13.00 de paddenstoelen van Hoek van Holland.
Om 14.15 is de Elbe afgemeerd aan de haar vertrouwende ligplaats in Maasluis.
Ik neem afscheid van bemanning en passagiers en kijk terug op een fijne overtocht van Hamburg naar Maassluis. De inzet en het enthousiasme van de bemanning ( en uiteraard de gehele groep vrijwilligers die de Elbe verzorgen, geeft PS aan) is geweldig. Fijn om daar kort en weliswaar als passagier, onderdeel van te mogen zijn.
Geniet Dirk.
De Elbe: http://www.zeesleperelbe.nl/